TRI ÂN QUÝ CHA - Linh Mục Felix Frison (Hoàng)

·        Sinh ngày 21/01/1862

·        Tại Argancy, giáo phận Metz, Pháp quốc

·        Ngày 12/09/1882 gia nhập chủng viện thừa sai, chịu chức cắt tóc.

·        Thụ phong linh mục: 27/09/1885

·        Ngày 02/12/1885 đi đến giáo phận Tây Đàng Trong (Sài Gòn)

·        Năm 1887 : ở họ đạo Cái Mơn, kiêm giám sát họ đạo Cái Bông.

·        Năm 1888 – 1894 : Chánh sở họ Tha La,

o       Cha Frison hướng dẫn, giúp phương tiện cho giáo dân khai phá rừng để trồng trọt cày cấy. Cha đã mở mang nước Chúa từ họ đạo Tha La đi đến thành lập họ đạo Rạch Gốc, Rạch Thiên.

o       Thành lập họ đạo Hiệp Hoà.Năm 1891, Cha Hoàng, là cha sở họ đạo Tha La, cùng với khoảng 40 giáo dân thuộc họ Rạch Thiên, đi ra vùng sông để khẩn đất từ kinh Rạch Thiên đến kinh Rạch Thổ Định. Và khi đến ấp Tân Hoà, xã Hiệp Hoà, cha dừng chân, khai hoang và thành lập họ đạo mới Hiệp Hoà. Sau đó cha P. Clair Đem theo nhiều giáo dân từ những họ Búng, Lái Thiêu, Bình Sơn, Tân Qui sang và chia đất cho họ canh tác. Năm 1895 có được 200 người.

·        Năm 1894 – 1895 : Chánh sở họ Bến Tre

o       Năm 1894, Cha Hoàng (P. Frison) là Cha sở họ Bến Tre thay Cha Êphêsô Nguyễn Ngọc Thích. Lúc đó có nhiều người xin vào Đạo, vì bổn đạo đã khá đông nên cuối năm đó cù lao Bến Tre và mấy họ Đạo thuộc về Bến Tre đã tách ra lập thành Địa sở Bến Tre, không còn thuộc Địa sở Cái Mơn nữa. Lúc này bổn đạo Bến Tre được 188 người, và nhà thờ cũ không còn tốt nữa nên Cha Hoàng cho xây cất nhà thờ mới năm 1894. Sau đó ông Lê Quang Hậu lại dâng thêm cho nhà thờ 2 mẫu đất nữa tại Thị xã Bến Tre (Hội truyền giáo Paris đứng bằng khoán).

·        Tháng 12/1895 – 1900 : Chánh sở họ Búng

·        1900 – 1938 :Chánh sở họ Mặc Bắc

o       Cha làm cha sở Mặc Bắc lâu đời nhất, 38 năm. Cha đã sửa lại trần Nhà thờ, sửa lại hai tháp chuông lên cao và chắc chắn. Ngài gìn giữ đất nhà chung, bênh vực bổn đạo với chính quyền Pháp và bảo vệ con chiên triệt để. Năm 1908 cha Frison (Hoàng) sửa hai ngôi trường họ bằng gạch lợp ngói. Đến 1925 ông G.B Nguyễn Văn Ứng (gọi là thầy giáo Hiện) được cha sở Hoàng chỉ định làm Hiệu Trưởng cả hai trường và dạy học theo chương trình của nhà nước bấy giờ. Lúc làm sở Mặc Bắc có lần bổn đạo báo tin cho cha hay là có cọp về trên mé rừng Đồng Lác. Cha mang súng hai nòng đi bắn cọp. Mặc dù đi đâu cha vẫn mặc áo dòng bằng xuyến. Bắn cọp phát thứ nhất cọp bị thương. Cọp phóng tới chụp cha. Cha bắn phát thứ hai đạn không nổ. Cha phải dí đầu súng vào họng cọp. Cọp cào cha rách áo dòng. Khi ấy bổn đạo đi theo có sẵn mác thông cầm tay nhào vô đâm cọp chết. Cha không bị thương tích gì hết. Cha sống rất đơn sơ giản dị trầm tĩnh tắm ao hồ trong đêm khuya, uống nước lã trong cái bình con gà rất cỗ. Năm 1935 họ Mặc Bắc tổ chức mừng lễ kim khánh cha hết sức long trọng ngày 20/11/1935. Khi chia địa phận thì cha đổi về Thủ Dầu Một (20/10/1938) lại cất nhà thờ và qua đời tại đó. (trích lịch sử họ đạo Mắc Bắc)

o       1935 : Cha mừng lễ vàng (Kim khánh) linh mục, đồng thời giáp 100 năm Thánh Marchand Du tử đạo (20/11/1835) ĐGM Dumortier, 16 thừa sai và 37 linh mục bản xứ tham dự. Tối hôm lễ mừng có cuộc bắn pháo bông lớn trước 10.000 người đến xem.

o       Lúc Cha kiêm họ Rạch Vồn: Đến 1922, cha sở Hoàng có một cặp ngựa, một con ngựa kim và một con ngựa bạch, khi đi làm lễ Rạch Vồn thì cha cỡi ngựa còn đi làm lễ ở các chỗ xa thì cha đi bằng chiếc canot có máy chạy xăng.

·        Năm 1939 – 1947 : Chánh sở họ Thủ Dầu Một

o       Sau khi ở Mặc Bắc cha Frison được đổi về Thủ Dầu Một. Ngài xây nhà thờ Thủ, là nhà thờ chánh tòa của giáo phận Phú Cường. Phải mất nhiều năm và tiền tài của gia đình Ngài, cộng với nhóm thợ ở Mặc Bắc xây dựng theo mẫu nhà thờ Mặc Bắc. Nhà thờ này được làm phép và khánh thành ngày thứ tư 23/07/1947

·        Qua đời: 29/06/1947, hưởng thọ 85 tuổi

CHA SỞ THỨ TƯ CỦA HỌ ĐẠO BÚNG

CÔNG VIỆC MỤC VỤ :

Sổ rửa tội lưu trữ tại Búng ghi cha Frison rửa tội và ký vào sổ từ ngày 12/12/1895 đến ngày 17/02/1900
Ở tại Búng cha đã tô phía bên trong nhà thờ và lát gạch bông ở cung Thánh. Mua một miếng đất cho họ đạo (cha Martin ghi)
hiện nay họ đạo Búng còn 3 quả chuông, tiếng vang thánh thót là do công lao của cha Frison.

Ba quả chuông có ghi những dòng chữ như sau :

CHUÔNG 1 (tiếng trầm, to nhất)

Petrus Nguyễn Công Đàng

Et Martha Lê Thị Đạo ejus sponsa (vợ của ông)

Me Obtulerunt (đã dâng cho tôi)

Búng Hội 1899

Engène Baudouin, fondeur (thợ đúc) à Marseille

 

CHUÔNG 2 (tiếng trung, to vừa)

Uno corde et animo fideles

Me Obtulerunt

(Các giáo hữu chung một lòng và tâm hồn đã dâng cúng cho tôi)

Búng Hội 1899

Engène Baudouin, fondeur (thợ đúc) à Marseille

 

CHUÔNG 3 (tiếng thanh, nhỏ)

Maria Nguyễn Thị Mới

Me obtulit (đã dâng cho tôi)

Anno Domini 1896 (năm 1896)

Engène Baudouin, fondeur à Marseille

 

Trong kỷ yếu giáo phận Phú Cường (1965 – 2005), ‘Quả chuông Tây, đường kính 0.70m hiện nay, do ông bà Micae Trần Văn Toán và Maria Huỳnh Thị Mau dâng cúng, Họ Đạo Bình Sơn, 1897’. Engène Baudouin, fondeur (thợ đúc) à Marseille’

Chắc hẳn là do Cha sở lúc ấy là cha F.Frison đem từ Pháp về họ nhánh Bình Sơn. Ngài vừa lắp xong 3 quả chuông thì được lệnh đi nhậm xứ Mặc Bắc (1900). Trong khoảng 5 năm ở Búng, cha Frison cũng đã để lại tiếng vang cho đến ngày nay (2010)

Trích “ Lịch sử họ đạo Búng”

 

 

BÀI VIẾT CÙNG MỤC