50 NĂM (1973 - 2023)
CA ĐOÀN THÁNH QUÍ - GIÁO XỨ BÚNG
GIÁO PHẬN PHÚ CƯỜNG
Các mục đề:
I/ Hình thành và hiện diện tại Búng đến nay
II/ Nhân sự xưa và nay
III/ Các sinh hoạt xưa và nay
IV/ Tâm tình của người viết
I/ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
A/+ Ngay từ thời Cha Tôma Sum làm phó xứ cho cha Robertô Keller (1952 - 1963) các ông bà hát Lễ bằng tiếng Latinh , một vài lễ trong năm như lễ Phục Sinh, Lễ Giáng Sinh. Như vậy, chỉ những người biết tiếng Latinh mới hát được. Lúc tôi còn nhỏ giúp lễ nhà thờ, thì khoảng 10 người hát các dịp lễ này. Tôi nhớ một vài gương mặt nầy:
*Bên Nam:
- Ông Tư Nhu (Ba của anh Út Thu đang ở Mỹ)
- Ông Sáu Binh (Ba của anh Dũng)
- Ông Tư Trực (Ba của anh Chiêu)
- Ông Ba Bang (Ba của các anh Phương, Phan, Phong…)
- Ông Hai Thông ( Ba của Cô Lan, Ông của Tân, Tuấn) Ông Hai Thông có tài kéo violon , Và thổi Saxophone
- Ông Năm Chức (Ba của Ông Nghiệp)
- Ông Út Hải (chồng của Út cẩm)
*Bên nữ:
- Bà Hai Nhu (chung nhà với bà Ba Huệ là má cô Hoa)
- Bà Út Nhỉ (má của anh Ba Bỉ, Út Dũng)
- Bà Năm Thân (má của anh Bé(Liêm)
- Bà Mười Hoa (má của anh Kiều, cô Hồng)
- Cô Hai Hiền (con ông Bảy Thật - Bảy Dê)
- Cô Út Cẩm (vợ ông Hải)
- Bà Tư Thành( Mẹ anh Quang )
B/ Khi Cha Tôma Chánh về Búng (1972), Cha đã mời nhóm trên hát lễ sáng Chúa nhật. Thế là nhóm cựu ca viên đã mời thêm người cộng tác. Tôi còn nhớ cha Chánh dẫn tôi lên lầu hát và khoe cây đàn Organ do Lê Minh Đường sáng chế. Tôi cũng có dịp tập hát cho ca đoàn nầy, nhưng chỉ khi rảnh rỗi thôi.
Như vậy, ca đoàn đã bắt đầu từ thời cha Tôma Chánh ( Ở Búng từ năm 1972 đến năm 1980). Cụ thể là ca đoàn này hình thành năm 1973. Cho đến nay, ca đoàn đã tròn 50 năm (1973 - 2023).
*. Về Tên và Bổn Mạng của ca đoàn:
Ngày 19/06/1988 Đức Giáo Hoàng Gioan - Phaolô II đã tôn Phong Á Thánh Quí lên hàng Hiển Thánh. Tại Đài Thánh Quí trước nhà thờ Búng, chữ Á được bỏ đi và hình bông hoa nhỏ được lắp vào đó, Do ông Út Hải thực hiện.
Và cũng từ đó, ca đoàn chính thức mang tên CA ĐOÀN THÁNH QUÍ
Và nhận Thánh Quí là Bổn Mạng của ca đoàn. Hàng năm vào ngày Thánh Quí tử đạo 31/07, Ca đoàn hát lễ và tổ chức mừng lễ long trọng. Từ thời Cha Micae Khâm (2013-2018), lễ này do giáo xứ tổ chức.
II/Nhân sự:
Ca đoàn phải bao gồm:
- Ca viên
- Ca Trưởng
- Người phụ trách đàn.
1/ Thật khó khăn khi viết tên cho đầy đủ các ca viên đóng góp tiếng hát. Vậy xin kể vài tên tiêu biểu lúc đầu, có các ông bà kể ra ở phần I . Sau đó thêm những ca viên như ông Út Hải, Anh Thông, Anh Phương, Anh Phan, Anh Dũng.
Về phía các cô, có thể kể vài tên như cô Phi Thuyền, cô Nga, cô Thủy, cô Hồ, cô Diệu….(Xin lỗi vì còn thiếu sót).
2/ Các ca trưởng thì có: Cô Hai Nhu, cô Hai Hiền (chị của cô Lệ qua đời vì covid, năm 2021), Thầy Hai Hiến, Thầy Đởm(Từ 1981 - 1989), Thầy Phú, anh Út Thu. Sau này có anh Vũ, cô Hương (tên thường gọi: cô Vàng). Phần tôi, trước đây tôi không giúp thường xuyên, chỉ sau năm 1981 cho đến nay (2023), tôi mới giúp tập hát và điều khiển ca đoàn thường xuyên.
3/ Người phụ trách đàn lúc đầu là cô Tám….,em cô Liễu sau đó là cô Loan, cô Lệ (em Thầy Phú ); Hiện giờ cô Liễu, Cô Thủy lo lễ ngày thường, Phi Khanh (con Dũng và Phi Thuyền) lo lễ chủ nhật và lễ trọng. Em Thi đang học theo đàn chị, phụ trách lễ chủ nhật.
4/ Có một số ca viên còn trẻ mà Chúa đã gọi về như em Loan (con ông Khiến và bà Nhơn), cô Tình (con ông Tư Trí) cô Hiền và cô Lệ (`hai chị em rất tích cực hát cho ca đoàn), anh Nghiệp (con ông Bông bà Bạc), cô Mỹ Linh bị tai nạn giao thông (2005). Dĩ nhiên, còn không quên các ông bà cựu ca viên đầu tiên khi thành lập ca đoàn mà tôi ghi ở phần I.
III/ SINH HOẠT:
A/ Sơ lược các ca đoàn:
a/ Ca đoàn “già nhất” là ca đoàn do các Dì Mến Thánh Giá Thủ Thiêm phụ trách. Từ dì Út Phánh (Đời Cha phó Sum), sau là dì Tám Huân (Đời Cha Nghị ), đến Dì Honorin, rồi sau 1975 là Dì ÚtTùng (đời cha Micae Minh), ca đoàn này bây giờ là ca đoàn do anh Thiện (em chị Diệu) phụ trách ngày thường, Và anh Linh lo lễ 2 Chúa nhật. Nói đúng ra thì đây là ca đoàn được thành lập từ khi có Cha sở đầu tiên ở búng (năm 1867) đến nay, 1867 - 2023 là 156 năm vì có Thánh lễ là có ca đoàn hát.
b/ Kế đến CA ĐOÀN THÁNH QUÍ là ca đoàn còn “dương” chưa tới tuổi “thọ” (60 năm tuổi)
c/ Nhân tiện, xin thêm các ca đoàn khác:
+.Sau lễ 100 năm nhà thờ (1988) Cha Sở Minh đồng ý lập thêm ca đoàn Nam, ca đoàn Nữ. Ca đoàn Nam nay vẫn hát lễ chiều thứ bảy, Ca đoàn Nữ biến hóa thành Ca Đoàn Thánh Gia hát lễ chiều Chúa nhật hiện nay.
+. Sau khóa học giáo lý Vào Đời đầu tiên (1999 - 2001), Chà phó G.B Hùng xin làm một lễ chúa nhật vào ban tối. Và ca đoàn giáo lý ra đời nay là ca đoàn Cecilia.
+. Xin miễn nói đến các ca đoàn Thiếu Nhi, ca đoàn Di Dân vì sau này mới thành lập.
B/ CA ĐOÀN THÁNH QUÍ VÀ SINH HOẠT.
*. Nghĩa vụ của một ca viên là:
1/ Tập hát
2/ Hát Lễ
Như đã nói trên, dù có đến 5 ca đoàn thời Cha Micae Minh nhưng ngoài việc hát lễ, ca đoàn còn chịu trách nhiệm tổ chức lễ Giáng Sinh (văn nghệ Giáng Sinh; lo làm sân khấu, âm thanh, ánh sáng phải tự lo liệu. Kiệu canh thức Giáng Sinh…….). Thường thì chỉ có ca đoàn Thiếu Nhi (Dì Út Tùng phụ trách) và ca đoàn Thánh Quí.
*. Điểm qua sinh hoạt hiện nay của ca đoàn Thánh Quí
1/ Hát lễ Chúa Nhật: 52 Chúa Nhật trong một năm.
2/ Hát lễ đặc biệt: lễ tối Giáng Sinh, Lễ Vọng Phục Sinh
3/ Hát lễ ngày thường: 365 lễ/1 năm, trừ 52 lễ chúa nhật thì còn là 313 lễ ngày thường.
4/ Lễ Lòng Thương Xót Chúa: 12 giờ trưa mỗi tháng(12 lễ)
5/ Lễ Đức Mẹ hiện ra ở Fatima: 13/05 - 13/10 (6 lễ)
6/ Một số lễ ngoài giờ (hôn phối……)
Tóm lại: khoảng 380 Lễ
7/ Ngoài ra, sau khi hát lễ an táng, ca đoàn còn đi nghĩa trang, hát lúc hạ huyệt. Mỗi năm có trên 30 người qua đời.
Cũng lưu ý là ca viên Thánh Quí 2/3 là lớn tuổi (từ 50 tuổi trở lên). Họ vẫn cố gắng chu toàn nghĩa vụ mà không than phiền !
IV/ KẾT BÀI
Đây là tâm tình của tôi, người viết bài này, nhân dịp 50 năm ca đoàn Thánh Quí chính thức hiện diện trong giáo xứ Búng.
1/ Cám ơn Thiên Chúa vì ca đoàn Thánh Quí đã 50 năm tuổi phục vụ. Dưới sự hỗ trợ thiêng liêng của Thánh Bổn Mạng Phêrô Đoàn Công Quí.
2/ Cám ơn tất cả ca viên, người còn sống hay đã qua đời, vì sự đóng góp công sức cho ca đoàn. Cám ơn tất cả ca trưởng người phụ trách đàn, đã cộng tác hay đang còn phục vụ ca đoàn.
3/ Cám ơn các nhà hảo tâm, quan tâm đến vật chất của ca đoàn (sách hát, photo bài hát, giải lao)
Một ca đoàn lâu năm thì phải trải qua nhiều thăng trầm, trong nội bộ,trong giáo xứ, giữa cá nhân “chín người mười ý” nhưng đến nay vẫn phục vụ tốt cho giáo xứ.
Ước mong ca đoàn có nhiều ca viên trẻ hơn, góp sức đưa ca đoàn Thánh Quí đến tiêu điểm chính là “hát để Tôn Vinh Chúa và hát để phục vụ anh em” Càng lâu năm, càng hát hay hơn, tâm tình hơn, và đồng lòng hiệp lực để “Danh Chúa cả sáng hơn” “AD MAJOREM DEI GLORIAM”
Lễ Thánh Tâm Chúa Giêsu
Thứ sáu, 16/6/2023.
P.T