MỘT LẦN TIỄN CHÂN NGƯỜI.

Từ ngày nghỉ hưu, tôi ít gặp Ngài.

Lúc trước, mỗi lần đi lễ ở đâu, thấy ngài tôi đến cúi mình chào Ngài. “Chào Cha Tổng”. Ngài có nụ cười hiền hậu, giọng nói nhẹ nhàng, chậm rãi và luôn hỏi “nay con ở đâu”. Ngài vẫn nhớ tên tôi, và luôn hỏi han mỗi khi tôi chào hỏi Ngài. Tiếp đến ngài hỏi: “ở đó thế nào” và rồi thường Ngài kể về xứ đó trước đây ra sao.

Dường như vì chức vụ và lòng trắc ẩn, xứ nào Ngài cũng biết, cũng hiểu và dành tình thương.

Tôi dành cho Ngài sự kính trọng đặc biệt, không hiểu vì sao. Trong sự kính trọng đó, có cả sự yêu mến và khâm phục. Không chỉ có tôi, mà tôi nghĩ rằng nhiều linh mục, biết Ngài, tiếp xúc với Ngài đều có sự khâm phục và kính trọng đó.

Từ khi còn bé, mới mười mấy tuổi, hình ảnh Ngài in đậm trong tâm trí tôi. Ngài hay lên vùng truyền giáo ở vùng Lộc Ninh thăm viếng và cũng quan tâm việc mở mang đất đai và làm cao su trên này để giúp cho giáo phận.

Trong tư cách giám quản và quản lý, hay sau này làm Tổng Đại diện, với sự hiền từ, mực thước, rộng lượng và nhẹ nhàng, đi tới đâu, Ngài cũng làm cho các linh mục thấy thoải mái.

Tôi nhớ có lần Ngài lên khai tâm cho các đồng bào theo Đạo, cả vài trăm người, mà bố tôi có nhận đỡ đầu cho cả trăm người trong đó, lúc đó tôi chỉ là chú giúp lễ, nhưng tôi nhìn thấy sự hân hoan vui sướng trong ánh mắt Ngài. Thời đó, đi lại khó khăn, dân chúng còn nghèo, cái gì cũng túng thiếu, thế mà Ngài đã có viễn kiến muốn làm cả hàng trăm mẫu cao su để giáo phận có ngân quỹ mà lo cho việc truyền giáo. Vì nhiều lý do, dù cho chương trình đó thất bại, lúc đó tôi chưa đủ hiểu chuyện, sau này biết rõ, tôi càng khâm phục về tầm nhìn, cũng như về sự vị tha của Ngài dành cho những người làm cho ngài phải thiệt hại.

Thế nhưng, tôi chưa bao giờ nghe Ngài nhắc đến chuyện cũ, cũng không hề trách móc một ai, tất cả đều được Ngài đón nhận cách bình thản, trong sự quan phòng kỳ diệu của Chúa; mà nếu không có ơn thánh, khó mở lòng ra chấp nhận.

Dù chức cao quyền trọng, và là cây đại thụ của giáo phận, nhưng đón tiếp ai, già trẻ, giàu nghèo hay với bất kỳ ai, Ngài cũng đều vui cười và đầy bác ái. Lòng nhân hậu và quảng đại vô bờ bến của Ngài trải dài từ công việc caritas cho tới giúp đỡ cho người nghèo hay trong cả việc quản trị.

Ngài có tài viết văn hay rất hay, cách dùng chữ sắc bén, cách liên tưởng hiện thực, văn chương của Ngài thì bay bổng lắm. Lần nào tĩnh tâm năm, cám ơn việc gì hay lễ gì trọng đại của giáo phận, Ngài đều có những bài rất hay, sâu sắc và đạt đến mức một áng văn bất hủ. Sau này, từ khi Ngài nghỉ hưu, các linh mục chẳng bao giờ được nghe những câu chữ đắt giá đó nữa.

Sau lễ Tạ ơn 50 năm Linh mục, ngài nghỉ hưu ở nhà hưu dưỡng. Sức khoẻ ngài xuống cấp nghiêm trọng, tay chân ngài phải chịu nhiều đau đớn vì bệnh parkinson. Thế nhưng Ngài vẫn kỉ cương, vẫn mực thước, vẫn dâng lễ, vẫn nhận lời làm lễ nếu còn đi được. Từ ngày đó, tôi cũng ít có dịp gặp Ngài, chỉ hỏi han qua những cha sống trong Toà giám mục cũ về Ngài.

Nhận được tin Ngài mất, tôi thấy hụt hẫng, mất mát và thương tiếc. Thương Ngài đã cống hiến và phục vụ cho giáo phận này qua nhiều đời giám mục với chức vụ và nhiều công việc trọng yếu, nhưng luôn luôn vâng phục, khiêm nhường, tận tuỵ, chu đáo và hiền hậu.

Hôm nay tiễn Ngài về nơi an nghỉ, đông đảo linh mục, tu sĩ, giáo dân đến tham dự. Dù nhiều người đã lâu không gặp ngài, nhưng trong lòng, vẫn còn những tình cảm quý trọng dành Ngài cho cách đặc biệt. Nhiều linh mục, còn đến tận Nhà Vượt Qua xứ Chánh Toà để ở lại với Ngài thêm một chút.

Cả một cuộc đời cống hiến, hy sinh, phục vụ, với bao trọng trách, giờ này Ngài an nghỉ trong nhà Chúa như là người quản lý trung tín và khôn ngoan, đã biết làm lãi cho Chúa rất nhiều các nén bạc quý giá.

Nhìn hũ tro cốt còn lại, nhìn nấm mồ đá nhỏ xíu nơi Nhà Vượt Qua, rồi cũng xong một kiếp người! Nhưng mai này, sẽ còn nhiều người nhắc về các nhân đức của Cha cố Micae Lê Văn Khâm: hiền hậu, bác ái, nhân từ, mực thước, khôn ngoan, chậm rãi, vui tươi, tận tuỵ…

Làm cha sở chính toà, làm Tổng đại diện, làm giám quản giáo phận, làm cơ quan caritas… Ngài muốn nằm lại tại nhà thờ chính toà này.

Đó là ước muốn sau cùng của Ngài. Như lời tâm sự của Ngài, “ở đây sướng hơn, vì có người nhớ, đọc kinh, cầu nguyện, có người nhang khói”. …

Một lần tiễn chân Cha, con xin cúi mình trước Cha.

Hẹn gặp cha trên quê hương nước trời.